aantekeningen over TCM

TCM bestaat al 4000 jaar en heeft in die tijd veel problemen gekend en ook opgelost. Acupunctuur is een van de bewezen technieken, het geneest pijn maar heeft niet de bijwerkingen van pillen. Andere onderdelen zijn polsmeting, cupping en Tai Shi. Tai Shi wordt vooral ’s ochtends vroeg gedaan. Het is goed voor onder andere de balans. TCM heeft vaak een magische klank over zich. Het gaat over phisiologie en pathologie, en heeft net als normale geneeskunde diagnose, preventie en behandeling. Synthetische analyse is erg belangrijk. De theoriën van TCM komen van medische ervaring (observeren anatomie, proberen van verschillende kruiden en effect onderzoeken (Keizer Shennong deed dit onder andere), infiltratie van oude natuurwetenschappen (astronomy, calender, meteorologie, agricultuur, mathemathiek) en filosofie (Qi, Yin.Yang etc) . Er zijn 6 natuurfactoren: wind, kou, damp, heat, fire en ... Er zijn ook pathologische factoren.

Holisme is het begrip dat het menselijke lichaam een geheel is en dat een mens verbonden is met de omgeving. Dit geeft twee aspecten: integriteit van het lichaam en de eenheid tussen het lichaam en de omgeving. Het eerste houdt in dat er wel verschillende onderdelen zijn, maar die werken samen om de balans van fysiologie te bewaren, elke component heeft invloed, waardoor er complexe pathologien ontstaan. 5 onderdelen: zang-viscera (hart, longen, kidney, lever, milt), fu-viscera, tissues, sense organs en manifestation. Zang-viscera staan in het midden: mediteran view. Zang betekent intern, het heeft nog als extra betekenis ‘to store’, omdat deze organen die de energie opslaan. Deze organen zijn hard van buiten, worden gebruik voor om essence te transformen bewaren. Functie is belangrijker dan anatomie. Ze zijn alle vijf Yin (inactieve energie). Fu is ook intern, maar heeft te maken met ‘held and recieves, exited and entered’. Dit zijn de holle organen: galblaas, maag, dunne darm, dikke darm, blaas en sanjiao (een soort holle ruimte die niet echt beschreven is, misschien dat het het buikvlies is). Ze zijn hol, ze ontvangen en transporteren eten/water. Ze zijn alle zes Yang (het water stroomt).

Voorbeelden van ziektes:
Heart-fire: ulceratie en pijn in de tong of een rood puntje van de tong. De diagnose wordt niet alleen maar op basis van deze observatie gesteld. Lung-fire: droogheid, branderigheid in de neus. Nierziekte: flankpijn en tinnitus.
Interne verandering verandert externe manifestaties, dus we kijken naar de buitenkant en weten wat er aan de binnenkant is. In TCM is de pulsatie van een arterie een ‘pulse’. De radiale arterie (pols) wordt de Cun Kou genoemd, het wordt met drie vingers gemeten. Met pulsemeting wordt de situatie van het hart beoordeeld. Het hart is het meest belangrijke Zang-orgaan in TCM. 4-5 beats per breath (van de dokter), de dokter moet dus zelf ook gezond zijn en niet gestressed. Een slechte pulse is uneven, dun en zwak. Dus je telt het aantal heartbeats maar ook hoe sterk en ritmisch ze zijn. Typisch voor TCM is om de tong te gebruiken bij de diagnose. Dit komt omdat zowel de meridianen en de collateralen met de tong communiceren. Dit wordt de epitome genoemd. Ook wordt er veel naar de oren gekeken, vooral de oorlellen, die kunnen bijvoorbeeld oogproblemen tonen.
Tong:
Bleek – zwakheid
Crimson (diep rood) – koorts
Blauw/Paars – Bloedstase
Erosie (met pijn) – hartziekte (vaak met insomnia en geïrriteerdheid)

Door de verbindingen tussen de oren en de nieren kunnen gehoorproblemen en tinnitus worden verholpen door de nieren te behandelen. De nieren bewaren het meest van de essence en zijn belangrijk voor groei en ontwikkeling. Het haar en het bloed communiceren en het bloed staat ook in verbinding met essence (kunnen elkaar produceren), dus de nieren en het haar hebben ook een sterke band. Er wordt ook verbrand haar gebruikt in TCM... Dit zou de bloedcirculatie verbeteren en bloedingen stoppen. Het wordt als een soort soep gedronken.

Omdat het menselijk lichaam een geheel is, moet je soms het een behandelen voor een ziekte die ergens anders in het lichaam zit. Dit houdt ook in dat je bij acupunctuur pijn in de lagere gebieden behandeld bij de hogere gebieden. Dit is ook fijn omdat je gebieden ver van de pijn aanraakt. Acupunten zijn de punten waar qi en bloed bij elkaar komen onder het lichaamsoppervlak, meestal in de spieren of tussen pezen en botten, de punten zijn door ervaring gevonden. Verschillende punten: meridian, extraordinary en Ashi (Ah, Yes!). Ze zitten op ‘depressed places’, als je erop drukt kan je ook soreness voelen. Het zijn als het ware poorten voor de essence.

Een belangrijk punt is Zusanli, dit zit aan de laterale zijde van de knie, 4 vingers naar beneden en dan drukken, voelt anders. Dit heeft met de maag te maken. Hiermee kunnen maagziektes als maagpijn, overgeven, diarree etc worden verholpen. Bij TCM hebben ze ook een zenuw- en endocrien systeem, maar ook gemengde cellen: neuro-endocriene cellen.

Ontwikkeling:
Spiritueel, natuur-filosofisch.... bio-psychosociaal. Maar, bij TCM betrekken ze dus ook de omgeving. Er is harmonie met de hemel en aarde, zon en maan. Dit geeft verschillende aspecten: fysiologisch: men wordt geboren met qi (levensenergie) van het universum, de eenheid wordt geregeld door zelfregulation. Hierbij zijn de vier seizoenen belangrijk: het seizoen heeft effect op de vijf viscera. We moeten ons lichaam dan ook aanpassen aan het seizoen. In TCM is er een vijfde seizoen: late summer, van juli t/m augustus. Lente (warmte, sprouting), zomer (hitte, groei), late summer (dampness, alteration), autumn (dryness, ripeness) en winter (cold, storage). Mensen moeten zich hieraan aanpassen: in lente en zomer veel bewegen, veel zweten en minder plassen. In herfst en winter moet de flow juist naar binnen gaan, het huidoppervlak is minder warm en we zweten dan ook minder. De seizoenen zijn ook gelinkt aan de seizoenen. Spring is als zwemmende vissen, zomer is heel duidelijk, herfst is net onder de huid, winter zit het heel diep. Het weer heeft hier ook effect op, net als dag-nacht. Yang-qi wordt actief vanaf zonsopgang, is het best het midden op de dag en is na zonsondergang niet meer genoeg, vandaar dan je dan vaak koorts krijgt. Het is afhankelijk van de gezondheid van de qi hoe je reageert op omgevingsveranderingen zoals kou en hitte. Vochtige lucht zorgt voor losse huid waardoor je sneller ziek wordt, in droge omgevingen word je minder snel ziek. Bij de behandeling wordt hier ook op gelet bij het kiezen van de kruiden.
Het menselijk geheel is meer dan alles bij elkaar optellen, de organen en weefsels zijn minder goed in hun functie als je ze uit het geheel haalt. Maar, bij transplantatie past het organisme zich aan aan de nieuwe omgeving.
Treatment based on pattern recognisation: locatie, oorzaak en natuur van de ziekte en de relatie tussen de pathogene factoren en de gezonde qi. Met natuur wordt koud of heet bedoeld, of het yin of yang is. Je moet balans hebben. Er zijn 4 manieren om informatie te krijgen: kijken, horen/ruiken, pulsemeting en vragen stellen. Het patroon is niet het symptoom complex en ook niet de ziekte, het is meer het progress van de ziekte op een moment, alsof je een film op pauze zet.
Voorbeeld van een diagnose:
Verkoudheid. Het komt door de wind, maar is het koud of warm? Hier hoort een ander patroon bij. Bij koud is de chill erger, de koorts minder, het sputum helder, geen zweet, witte en dunne tong en een tense pulse. Bij heet is er erge koorts, minder chill, veel zweten, geel sputum, gele tong en een snelle pulse. Location heeft interior of exterior: waar komt de ziekte vandaan. De therapie wordt aangepast op de oorzaak: bij wind-koud gebruik je kruiden tegen kou (zoals gember, kaneel), bij wind-heet gebruik je andere kruiden, die tegen hitte (veel ruikende kruiden). Doordat er zoveel factoren meespelen, is het erg goed mogelijk om dezelfde ziekte met andere oplossingen te helpen